Od pocz膮tku 2008 roku obserwujemy ofensyw臋 bank贸w w walce o oszcz臋dno艣ci Polak贸w. Najbardziej spektakularny sukces odni贸s艂 PKO BP ze swoj膮 Max Lokat膮. Bank w szeroko zakrojonej kampanii medialnej obiecywa艂 6 procent zysku w ci膮gu 12 miesi臋cy. Dzi臋ki temu tylko w cztery tygodnie zebrano 7,5 mld z艂otych, a zainteresowanie lokat膮 by艂o tak du偶e, i偶 okres subskrypcji skr贸cono o trzy tygodnie.

Ro艣nie konkurencja dla funduszy inwestycyjnychWi臋kszo艣膰 klient贸w, kt贸ra zdecydowa艂a si臋 na ofert臋 PKO BP mo偶e czu膰 jednak pewien niedosyt. Ma艂o kto zauwa偶y艂, 偶e w rzeczywisto艣ci oprocentowanie lokaty b臋dzie ni偶sze od reklamowanego. Po bardziej wnikliwym przyjrzeniu si臋 warunkom lokaty okaza艂o si臋 bowiem, 偶e cho膰 Max Lokata by艂a oferowana w okresie od 28 stycznia do 24 lutego 2008 roku, to okres umowy b臋dzie liczony od 18 marca 2008 r. do 17 marca 2009 roku. Tak wi臋c bank przez co najmniej trzy, a w skrajnych przypadkach nawet siedem tygodni mia艂 do dyspozycji pieni膮dze swoich klient贸w za darmo. W tej sytuacji rzeczywiste oprocentowanie 艣rodk贸w zdeponowanych w PKO BP wyniesie nie 6 procent, ale waha膰 si臋 b臋dzie - w zale偶no艣ci od momentu wp艂aty pieni臋dzy do banku - od prawie 5,3 do ponad 5,5.

Banki nie m贸wi膮 ca艂ej prawdy

Podobny mechanizm banki stosuj膮 w przypadku lokat dynamicznych lub progresywnych. Przyk艂adem jest Polbank, kt贸ry reklamuje swoj膮 Lokat臋 dynamiczn膮 has艂em zarabiaj w szybszym tempie do 13 procent. I faktycznie taka stopa zwrotu jest mo偶liwa, ale dopiero w ostatnim miesi膮cu 12 miesi臋cznego okresu, na jaki lokata jest zak艂adana. W pierwszych czterech nie przekracza natomiast 4, a w kolejnych 10 procent. Tym samym rzeczywiste oprocentowanie lokaty wynosi 6 proc. w skali roku.

Podobnie jest skonstruowana Lokata progresywna Getin Banku, kt贸ry gwarantuje w dwunastym miesi膮cu oprocentowanie na poziomie nawet 15 procent. W pierwszych sze艣ciu miesi膮cach waha si臋 ono jednak od 1,15 do 3 procent, a rzeczywiste wynosi 4,7 proc. rocznie.

Tak偶e Lokata progresywna Banku Millennium daje mo偶liwo艣膰 zarobienia 10 procent - o czym przekonuje Hubert Urba艅ski - dopiero w ostatnim miesi膮cu. We wcze艣niejszych jedenastu mo偶na zyska膰 od 5 do 5,5 procent, a 艣rednie oprocentowanie lokaty za ca艂y okres 12 miesi臋cy wynosi 5,65 procent.

Plusem lokat dynamicznych, poza jednak konkurencyjnym w stosunku do pozosta艂ych oprocentowaniem, jest mo偶liwo艣膰 wyp艂aty 艣rodk贸w bez utraty odsetek po ka偶dym miesi膮cu trwania umowy (lokaty dynamiczne w rzeczywisto艣ci sk艂adaj膮 si臋 z np. 12 lokat miesi臋cznych). Na taki luksus nie ma natomiast co liczy膰 w przypadku znakomitej wi臋kszo艣ci lokat.

Lokaty wr贸ci艂y do 艂ask

Polacy coraz wi臋cej swoich oszcz臋dno艣ci deponuj膮 na lokatach bankowych. Tylko w ci膮gu 2007 roku depozyty gospodarstw domowych wzros艂y o 10,6 proc. do prawie 263 mld z艂otych. Przyczyny takiego stanu s膮 dwie: z jednej strony pogarszaj膮ca si臋 od po艂owy 2007 roku sytuacja na warszawskim parkiecie czego pok艂osiem jest znaczny odp艂yw 艣rodk贸w z funduszy inwestycyjnych - tylko w styczniu saldo wp艂at i umorze艅 wynios艂o 11,3 mld z艂otych. A po drugie wzrost oprocentowania lokat bankowych. Bezpo艣redni wp艂yw na nie maj膮 coraz wy偶sze stopy procentowe (od marca 2007 roku RPP wzros艂y one o 150 punkt贸w bazowych). A ponadto banki, aby zapewni膰 finansowanie stale rosn膮cej akcji kredytowej s膮 zmuszone do p艂acenia wy偶szej ceny za kapita艂, kt贸ry udost臋pniaj膮 im klienci.

Lokat nie op艂aca si臋 zrywa膰...

Tylko niekt贸re banki wyp艂acaj膮 jakiekolwiek niewielkie odsetki za zerwanie lokaty przed terminem. Polbank p艂aci 1/5 odsetek nale偶nych od wycofanej kwoty za okres utrzymywania depozytu. Lukas Bank 1 proc., ale dopiero po up艂ywie 21 dni od za艂o偶enia lokaty. W Getin Banku oraz PKO BP mo偶na liczy膰 na po艂ow臋 oprocentowania rachunku a'vista za okres utrzymywania lokaty. Toyota Bank wyp艂aca 0,1 proc. nale偶nych odsetek, a Fortis Bank nawet 2 proc., ale tylko dla lokat utrzymanych powy偶ej 6 miesi臋cy. Do艣膰 liberalny jest mBank, kt贸ry wyp艂aca po艂ow臋 odsetek nale偶nych za okres utrzymywania depozytu. Podobny mechanizm stosuje tak偶e Volkswagen Bank.

Na 偶adne zyski nie mog膮 natomiast oczekiwa膰 posiadacze lokat standardowych m. in. Deutsche Banku, BO艢, Banku Pocztowego, BZ WBK, BG呕, Nordea Bank.

... bo mo偶na ponie艣膰 za to kar臋

S膮 jednak te偶 banki, kt贸re za wcze艣niejsze rozwi膮zanie umowy lokaty pobieraj膮 karn膮 op艂at臋. Tak post臋puje Eurobank, kt贸ry wyp艂aca kapita艂 pomniejszony o 10 z艂, je偶eli nie up艂yn臋艂o 14 dni od zdeponowania 艣rodk贸w (po tym okresie bank wyp艂aca odsetki w wysoko艣ci 1 procent).

PKO BP zbiera艂 pieni膮dze w ramach Max Lokaty w okresie od 28 stycznia do 24 lutego 2008 roku, ale odsetki b臋d膮 liczone od 18 marca 2008 roku.Do 17 marca 2009 roku znacznie wi臋ksze kary za wcze艣niejsze zerwanie mog膮 ponie艣膰 posiadacze lokaty Direct + Komfort w AIG Banku. Je偶eli klient zdecyduje si臋 na wcze艣niejsza wyp艂at臋 przed up艂ywem miesi膮ca to musi si臋 liczy膰 z pomniejszeniem kapita艂u o 165,3 proc. nale偶nych odsetek za ten okres. W przypadku, gdy pieni膮dze wyp艂aci w ci膮gu dw贸ch miesi臋cy karna op艂ata wyniesie 19,9 proc. nale偶nych odsetek. Bior膮c pod uwag臋, 偶e minimalna wp艂ata wynosi 80 tys. z艂 a oprocentowanie dla depozytu sk艂adanego na 12 miesi臋cy 6,1 proc., to zerwanie lokaty po miesi膮cu b臋dzie kosztowa膰 co najmniej 670 z艂otych, a po dw贸ch prawie 81 z艂otych. Na odzyskanie ca艂ego kapita艂u mo偶na dopiero liczy膰 po oko艂o 2,5 miesi膮cach.

Konta oszcz臋dno艣ciowe te偶 maj膮 haki

Wszystkie nale偶ne odsetki niezale偶nie od tego kiedy s膮 wyp艂acane pieni膮dze, 偶adnych op艂at karnych za zerwanie umowy i atrakcyjne oprocentowanie - przeci臋tnie 4-5 proc. rocznie - to wszystko gwarantuj膮 konta oszcz臋dno艣ciowe. Tak偶e jednak w przypadku tego produktu s膮 pewne parametry, kt贸re powoduj膮, i偶 nie jest on tak atrakcyjny jak pierwotnie mog艂oby si臋 wydawa膰.

Mniej ch臋tnych na funduszePo pierwsze w wi臋kszo艣ci przypadk贸w oprocentowanie jest uzale偶nione od stanu rachunku. I tak posiadacze konta Eskalacja w BG呕 nie dostan膮 jakichkolwiek odsetek od kwoty poni偶ej 1000 z艂otych. Je偶eli saldo jest na poziomie 10 tys. z艂otych, to oprocentowanie wynosi 4 proc., a dopiero wtedy, gdy kwota depozytu przekroczy 30 tys. z艂otych stopa procentowa wzro艣nie do 4,4 procent. Podobny mechanizm stosuje tak偶e BO艢, gdzie r贸wnie偶 za wk艂ad poni偶ej 1000 z艂 bank nic nie p艂aci, a na najwy偶sz膮 stop臋 zwrotu w wysoko艣ci 5,25 proc. mog膮 liczy膰 tylko klienci, kt贸rzy na koncie Ekoprofit zdeponowali ponad 100 tys. z艂otych.

Do przejrzystych nie nale偶膮 tak偶e zasady wyp艂acania pieni臋dzy z kont oszcz臋dno艣ciowych. W wi臋kszo艣ci bank贸w 艣rodki mo偶na wybiera膰 bez 偶adnych op艂at jedynie raz w miesi膮cu. Za kolejne wyp艂aty lub przelewy pobierana jest ju偶 prowizja w wysoko艣ci nawet 10 z艂otych.

KOMENTARZ
Mateusz Ostrowski, analityk Open Finance:

Nie ma si臋 co dziwi膰, 偶e banki nie eksponuj膮 wszystkich szczeg贸艂贸w oferowanych przez siebie produkt贸w. Wystarczy sobie wyobrazi膰 sytuacj臋, 偶e sami co艣 sprzedajemy. Wiadomo, 偶e ch臋tniej b臋dziemy m贸wili o tym jaka dobra jest lokalizacja naszego mieszkania, czy jak dobrze si臋 je藕dzi naszym samochodem ni偶 m贸wili o wysokim czynszu, czy kilku wcze艣niejszych st艂uczkach. Banki te偶 stosuj膮 marketingowe chwyty uwypuklaj膮c zalety swoich produkt贸w, a w cie艅 spychaj膮c ich wady. Klienci musz膮 zdawa膰 sobie z tego spraw臋 i stara膰 si臋 nie ulega膰 iluzji tworzonej przez sprzedawc贸w. Dlatego w艂a艣nie trzeba dok艂adnie czyta膰 umowy, a szczeg贸lnie to co jest pisane ma艂ym druczkiem.

Arkadiusz Dro藕dziel     Money.pl